Skip to main content

Tá tú anseo:  

Cás-Staidéir

Is féidir samplaí a léamh de na himscrúduithe a dhéanaimid ar gach saghas saincheisteanna a imríonn tionchar ar leanaí agus daoine óga.

Faighimid gearán faoi gach cineál saincheist a mbíonn tionchar acu ar leanaí agus ar dhaoine óga. Is seirbhís saor in aisce agus neamhspleách í an OOL. Ciallaíonn sé sin nach ndéanaimid ionadaíocht do na leanaí nó an tseirbhís arna imscrúdú. Lorgaímid an toradh is fearr do gach duine atá i gceist, agus más féidir, déanfaimid iarracht cabhrú leis an duine atá ag gearán agus leis an tseirbhís phoiblí teacht ar chomhaontú a luaithe is féidir, ar mhaithe le leas na leanaí. Ar an dea-uair, is minic a tharlaíonn sé seo agus ní théann formhór dár ngearán ar aghaidh go dtí imscrúdú iomlán. Mar sin féin, téann roinnt acu agus is féidir leat samplaí dár n-imscrúduithe a léamh anseo.

Cás-staidéir iad seo a tógadh as ár dTuarascálacha Bliantúla. Athraímid ainmneacha nó sonraí i gcónaí d’fhonn céannacht na leanaí atá bainteach sna cásanna seo a chosaint.

Sláinte

In 2016 fuair muid 11 gearán ó thuismitheoirí thar ceann a gcuid leanaí faoi chlár vacsaínithe HPV FSS. Ar an gcéad dul síos, mhíníomar do thuismitheoirí nach bhfuil ról cliniciúil nó eolaíochta againn chun imscrúdú a dhéanamh ar aon nasc a d'fhéadfadh a bheith ann idir frithghníomhartha díobhálacha tuairiscithe an linbh agus an vacsaín, ná iompar gairmiúil na foirne leighis.

I ndiaidh machnamh cúramach a dhéanamh ar nádúr comhchoiteann na ngearán a fuarthas, shocraíomar scrúdú toil féin a dhéanamh ar na hábhair imní ginearálta faoi ghníomhartha riaracháin FSS a bhí laistigh dár sainchúram.

Cad a rinneamar

Rinneamar scrúdú ar ghníomhartha riaracháin FSS maidir le:

  • Eolas a cuireadh ar fáil do thuismitheoirí chun cur ar a gcumas cinneadh a dhéanamh maidir leis an vacsaín
  • Treoirlínte FSS maidir le héifeachtaí díobhálacha a thuairisciú ag foireann Imdhíonta FSS chuig an Údarás Rialála Táirgí Sláinte
  • Eolas maidir le tacaíochtaí atá ar fáil do leanaí agus do dhaoine óga a thuairiscigh frithghníomhartha díobhálacha

Lorgaíomar eolas ó FSS agus rinneamar anailís ar na saincheisteanna éagsúla a bhí i gceist.

I ndiaidh dúinn ár scrúduithe a thabhairt i gcrích, thugamar na moltaí seo a leanas do FSS chun riarachán an chláir imdhíonta HPV le haghaidh scoileanna a fheabhsú:

  • inrochtaineacht Bhileog Faisnéise na nOthar a mhéadú do thuismitheoirí agus do chaomhnóirí i dtaca leo sin arna soláthar ag FSS cheana féin
  • soiléire níos fearr a sholáthar ina dtreoirlínte maidir le hoibleagáidí Fhoireann Imdhíonta FSS tuairisciú a dhéanamh ar imeachtaí díobhálacha chuig an Údarás Rialála Táirgí Sláinte.

Thugamar spreagadh chomh maith do FSS ionas go dtreoróidh sí go soiléir na conairí ionas gur féidir le leanaí agus daoine óga rochtain dhíreach a fháil ar na seirbhísí agus tacaíochtaí sláinte ábhartha.

Toradh

Cuimsíonn bileog eolais FSS don bhliain 2017/2018 anois cód QR agus nasc chun rochtain a fháil ar Bhileog Faisnéise Othar an mhonaróra. Ina theannta sin, leasaigh FSS na treoirlínte do na Foirne Imdhíonta a thugann soiléireacht níos fearr ar a n-oibleagáidí imeachtaí díobhálacha a thuairisciú chuig an Údarás Rialála Táirgí Sláinte.

Maidir le tacaíochtaí do leanaí agus do dhaoine óga a thuairiscíonn fo-iarmhairtí, dúirt FSS go bhfuil sí ag déanamh a dícheall an cúram cuí a sholáthar do gach othar, is cuma cén tinneas a bhíonn orthu, agus go dtarlaíonn an idirchaidreamh idirghníomhaireachta nuair a bhíonn sé de dhíth maidir le cúram gach othair.

Chun tuilleadh eolais a fháil féach Bileog Chabhrach HPV OOL.

Bhí Ciara 1½ nuair a rinne a tuismitheoirí gearán faoin mhoill maidir le scanadh ar a cromán. Dúirt tuismitheoirí Ciara linn go ndearnadh an t-atreorú ó ospidéal amháin go dtí ceann eile trí facs. Mar thoradh air sin, sheol ospidéal amháin an t-atreorú ach ní bhfuair an t-ospidéal eile é. Mar thoradh ar an mhoill sin, níor diagnóisíodh a riocht go tráthúil, agus ina dhiaidh sin theastaigh cóireáil phráinneach uaithi sular thosaigh sí ag siúl. Chuir tuismitheoirí Ciara a n-imní in iúl go bhféadfadh rioscaí ag bheith ag gabháil leis an gcóras atreoraithe d'othair eile, mar a bhí i gcás Ciara.

Cad a rinneamar

Rinneamar scrúdú ar an ngearán seo. Fuaireamar gurb é ba chionsiocair le hatreorú Ciara a chailleadh ná an cleachtas riaracháin atreoruithe cromáin a sheoladh ar facs ó ospidéal amháin go hospidéal eile. Bhí drochthionchar ag an gcleachtas sin uirthi. Spreag an scrúdú seo imscrúdú FSS agus fuarthas amach go ndeachaigh 20 atreorú eile do leanaí ar iarraidh mar thoradh ag an bpróiseas atreoruithe a sheoladh trí fhacs idir an dá ospidéal.

Toradh

Fuair Ciara an cóireáil a bhí ag teastáil uaithi agus rinne na hospidéil iarrachtaí teagmháil a dhéanamh le teaghlaigh na 20 leanbh eile. Ghlac na hospidéil eile atá i gceist agus FSS nach bhfuil an cleachtas atreoraithe trí fhacs cuí nó éifeachtach. Rinne an dá ospidéal sa chás seo athbhreithniú ar an gcás agus mar thoradh air sin:

  • Chuir siad stop leis an gcleachtas facs a sheoladh chun atreorú a shocrú idir na hospidéil
  • Chruthaigh siad córas nua eatarthu lena chinntiú go nglactar gach atreorú
  • D’ainmnigh siad baill foirne chun an córas a bhainistiú ag an dá ospidéal d’fhonn cuntasacht a chinntiú
  • Chruthaigh siad athbhreithnithe agus iniúchtaí ar an gcóras ar bhonn rialta lena chinntiú go bhfuil sé éifeachtach

Chuireamar an teip chórasach a léirigh ár scrúdú in iúl don leibhéal is airde de FSS. Chuir FSS tuarascáil ar fáil maidir le cur i bhfeidhm ár gcuid moltaí agus tá sí tiomanta seirbhísí sceidealaithe agus d'othair chónaitheacha a fheabhsú ar bhonn náisiúnta.

Rinne máthair Tom teagmháil linn in 2016. Dúirt sí linn go raibh míchumas intleachtúil ag Tom, rud a chiallaíonn go mbíonn fadhbanna ó thaobh iompair de aige. Mar gheall ar seo, ní raibh Tom in ann maireachtáil sa bhaile. D'aontaigh FSS go raibh gá le socrúchán fadtéarmach ach níor chuir sé maoiniú ar fáil dó seo. Bhí imní ar a mháthair toisc go raibh Tom ag fanacht in ospidéal leanaí mar nach raibh socrúchán cónaitheach curtha ar fáil ag FSS dó. Bhí sé san ospidéal ar feadh trí mhí faoin tráth sin.

Cad a rinneamar

Rinneamar teagmháil le FSS láithreach. D'fhreagair siad trí teileachomhdháil a eagrú ionas go bhféadfaimis labhairt leis an mbainistíocht shinsearach maidir leis an ngearán seo. Dúirt siad go raibh a fhios acu go raibh socrúchán ag teastáil ó Tom ach go raibh deacracht acu an maoiniú dó sin a eagrú. Mar sin féin, chuir siad in iúl ina dhiaidh sin go maoineodh siad áit do Tom i saoráid phríobháideach.

Toradh

Scaoileadh Tom amach as an ospidéal agus cuireadh isteach in aonad cónaithe do leanaí faoi mhíchumas é. Dúirt a mháthair linn gur shocraigh sé go maith ansin. Bhí sí den tuairim gur thug ár n-idirghabháil spreagadh do FSS socrúchán cuí a aimsiú do Tom. Dúirt FFS linn go raibh Tom ar dhuine de roinnt páistí i socrúcháin míchuí. Mar sin féin, ní fhéadfaidís staitisticí a sholáthar dúinn. Dhúnamar an gearán seo ach thugamar spreagadh do FSS sonraí a bhailiú maidir le líon na leanaí faoi mhíchumas a chuirtear i socrúcháin go míchuí. Tá imní orainn gur saincheist chearta leanaí é seo agus tá sé ar intinn againn a thuilleadh a dhéanamh in 2017.

Bhí John 14 bliain d'aois agus ina othar cónaitheach in ospidéal síciatrach príobháideach nuair a rinne a thuismitheoirí gearán linn. Mhínigh a thuismitheoirí gur atreoraigh CAMHS John chuig an ospidéal príobháideach mar an t-aon chóireáil a moladh agus níor moladh aon roghanna poiblí.

Nuair a glacadh John isteach sa ospidéal, dúradh leis an teaghlach nach gclúdódh a gcuideachta árachais sláinte an chóireáil. Cé go ndearna an t-ospidéal measúnú go raibh gá cliniciúil go gheobhadh John cóireáil othar cónaitheach, ní raibh an teaghlach in ann costas cóireála níos mó ná €1,000 in aghaidh an lae a íoc. Dúirt an teaghlach dúinn nach raibh aon
leaba poiblí d'othair chónaitheacha ann do John.

Cad a rinneamar

Bunaithe ar an tionchar agus ar an éifeacht leanúnach a bhí ag an gcás seo ar John, chuireamar tús le scrúdú luathaithe ar rannpháirtíocht FSS sa chás seo. Dhírigh ár scrúdú ar eolas a fháil ar na céimeanna a bhí FSS ag glacadh chun freastal ar riachtanais láithreacha John agus mholamar go bhfaighfí réiteach ag leibhéal áitiúil ar an ngearáin seo.

De réir an dlí, ní féidir linn ach amháin ospidéil dheonacha a imscrúdú, rud a chiallaigh nach bhféadfaí gníomhartha an ospidéil phríobháidigh a bhí bainteach leis an gcás seo a scrúdú. Maidir leis an gcuideachta árachais sláinte, mhíníomar do na tuismitheoirí gur féidir leo gearán a thabhairt chuig Ombudsman na Seirbhísí Airgeadais.

Toradh

Cé gur ardaigh FSS imní faoi ghníomhaíochtaí an ospidéil phríobháidigh sa chás seo, d'aontaigh FSS nach hiad John agus a theaghlach a chaithfeadh ualach airgeadais na mbotún a rinneadh le linn láimhseáil an cháis seo a íoc. D'aontaigh FSS cóireáil John ag an ospidéal príobháideach a mhaoiniú ar bhonn rannpháirtíocht fhoireann CAMHS sa phlean cúraim. Ina theannta sin, rinne FSS gealltanas go gcuirfeadh Foireann CAMHS i dteagmháil leis an teaghlach agus go gcuideoidh sí le haistriú abhaile John tar éis a scaoileadh amach as an ospidéal.

Cailín sna déaga í Emily a bhí ag fanacht ar chóireáil maidir le ionfhabhtú cluaise agus scornaí athfhillteach in ospidéal áitiúil. D’éirigh a riocht níos ainsealaí agus níos tromchúisí mar gheall ar an easpa cóireála agus rinneadh an-dochar dá cuid éisteachta. D’fhulaing sí fadhbanna boilg freisin mar gheall ar ró-úsáid antaibheathach chun ionfhabhtuithe cluaise agus scornaí a chóireáil. Bhí spriocanna náisiúnta ag FSS arna socrú ag an gCiste Náisiúnta um Cheannach Cóireála (NTPF) nach mbeadh ar aon othar nua fanacht níos faide ná bliain amháin le haghaidh coinne le lia comhairleach d'othair sheachtracha. Ag tráth an ghearáin bhí Emily ag fanacht le breis agus dhá bhliain. Fuair ​​Emily cóireáil ar deireadh dhá bhliain agus 11 mí tar éis a atreoraithe bunaidh, naoi mí tar éis a céad coinne le lia comhairleach agus cúig mhí tar éis don lia comhairleach measúnú a dhéanamh uirthi. Cuireadh oscláin silte isteach ina dá chluas agus bhí céislíneachtóime aici d'fheabhsaigh a cuid éisteachta go mór ina dhiaidh sin.

Gníomhartha ag OOL

Thug an OOL faoi imscrúdú mar gheall go raibh drochthionchar ag gníomhartha riaracháin FSS ar Emily. Baineann na gníomhartha seo go sonrach leis an easpa pleanála a tharla maidir le spriocanna na liostaí feithimh náisiúnta a chomhlíonadh agus easpa bealaí cúraim tar éis a measúnaithe a chuir moill lena cóireáil. Mar thoradh ar na gníomhartha sin bhí tréimhsí feithimh leathnaithe le haghaidh measúnaithe go háirithe.

Ina theannta sin, fuaireamar amach go bhféadfadh drochthionchar a bheith an easpa eolais a sholáthraíodh dá máthair maidir leis an Tionscnamh Trasteorann (C B D) ar Emily. Níor tugadh deis do thuismitheoir Emily cóireáil dá n-iníon thar lear a mheas ar bhealach eolasach.

Toradh

Chuir an t-ospidéal in iúl go bhfuil sé ag obair go dlúth leis an nGrúpa Ospidéal agus ag teacht le FSS ag leibhéal náisiúnta i ndáil le forbairt leanúnach pleananna agus nósanna imeachta chun aghaidh a thabhairt ar sháruithe maidir le hinniúlacht agus liostaí feithimh. Faoi láthair tá liostaí feithimh á laghdú aige trí sheachfhoinsiú agus seisiúin obrádlainne breise agus tá sé ag forbairt pleananna chun inniúlacht bhreise amharclainne agus othar seachtrach a sholáthar. Dúirt an t-ospidéal nach bhfágfaí aon othar faoi mhíbhuntáiste fad a bhíonn pleanáil agus seachadadh tionscnamh liostaí feithimh ar bun san am i láthair nó sa todhchaí.

Dúirt an t-ospidéal chomh maith nach bhfuil fógra rialta maidir leis an CBD i bhfeidhm san ospidéal ach go dtarraingeoidh bainisteoir an ospidéil aird an Ghrúpa Ospidéal go foirmiúil ar moladh an OOL maidir leis sin. Chuir FSS in iúl go bhfuil clár seachfhoinsithe do chúram sceidealta othar i bhfeidhm le straitéisí a fhorbairt chun liostaí feithimh a bhainistiú. Áiríonn sé seo diagnóisic agus cóireáil d'othair sheachtracha agus athbhreithniú ar phacáiste cúraim iomlán. Tá sé seo deartha chun tacú leis na hospidéil phoiblí aghaidh a thabhairt ar na liostaí feithimh fadtéarmacha agus na spriocanna náisiúnta maidir le am feithimh a chomhlíonadh. Chuir siad in iúl don Oifig seo freisin go ndéantar foráil don phacáiste cúraim iomlán i leith gach othar a tharchuirtear chuig ospidéal príobháideach le haghaidh coinne d'othair sheachtracha sa socrú atá ann faoi láthair leis an NTPF.

Chuir FSS in iúl freisin go bhfuil sí lán-thacúil as a chinntiú go dtugtar gach eolas maidir lena roghanna i ndáil le rochtain ar thionscnaimh trasteorainn d’othair agus go n-ardóidh Stiúrthóir Náisiúnta na nOspidéal Géarmhíochaine an tábhacht a bhaineann le CBD a chur chun cinn agus a mhargú leis na grúpaí ospidéil go léir. Déanfar na moltaí agus an fhoghlaim ó thuarascáil an Ombudsman a scaipeadh a leithdháileadh ar na páirtithe leasmhara ábhartha go léir.

Oideachas

Rinne máthair Laura, David agus Cathal teagmháil linn i mí an Mheithimh 2016. Chuir sí in iúl dúinn go raibh a cuid leanaí le bogadh chuig scoil nua agus bhí imní uirthi faoi na tacaíochtaí atá i bhfeidhm chun aghaidh a thabhairt ar a lagú éisteachta. Dúirt sí linn:

Go raibh an dá leanbh is sine i rang speisialta ina seanscoil.

Bhí na tuismitheoirí ag iarraidh go mbeadh an triúr acu in ann dul chuig an scoil le chéile ach nach raibh rang speisialta sa scoil nua.

Dúirt an Chomhairle Náisiúnta um Oideachas Speisialta (NCSE) leo nach mbogfadh an rang speisialta ón seanscoil chuig an scoil nua leis na leanaí.

Cad a rinneamar

Rinneamar teagmháil leis an NCSE a d'inis dúinn go raibh siad ag leanúint polasaí. Dúirt siad go raibh sé de dhualgas ar scoileanna iarratas a dhéanamh ar ranganna speisialta. Dúirt siad linn nach ndearna scoil nua na leanaí iarratas ar rang speisialta ach go ndearna sí iarratas ar Uaireanta Múinteoireachta Íosmhinicíochta (LITH) agus ar cúntóirí riachtanas speisialta (SNAanna) do na leanaí.

Rinneamar teagmháil le príomhoide na scoile a dheimhnigh an méid sin. Dúirt sí nach raibh spás ag an scoil do rang speisialta ach go raibh tacaíochtaí eile á gcur i bhfeidhm. Áiríodh leis seo LITH agus SNAanna ar féidir leo Teanga Comhartha na hÉireann (ISL) a úsáid.

Toradh

Níor aimsíodh aon nasc idir gníomhaíochtaí riaracháin an NCSE ná na scoile agus drochthionchar ar na leanaí. Dá bhrí sin, dhúnamar an gearán. Mar sin féin, leagann an gearán seo béim ar an ngá atá le hacmhainní do leanaí a bhfuil lagú éisteachta orthu. Mar shampla, ní aithnítear ISL mar theanga in Éirinn go fóill. Is é an t-aon soláthar polasaí maidir le ISL i scoileanna ná SNAanna a bhfuil roinnt ISL foghlamtha acu ach nach ateangairí ná múinteoirí iad. Tá imní orainn go bhféadfadh impleachtaí a bheith aige sin maidir le rannpháirtíocht leanaí leis an gcuraclam agus a gcuid torthaí oideachais agus tá sé ar intinn againn é seo a ardú mar shaincheist polasaí in 2017.

Chuaigh Bainisteoir Cúraim Shóisialta in ionad cónaithe i dteagmháil linn thar ceann Eoin. Bhog Eoin isteach san ionad cónaithe in 2015 mar gheall ar imní faoin a shábháilteacht agus faoin tionchar diúltach a bhí ag an socrúchán roimhe seo air. Bhí sé socraithe go maith agus bhí súil aige fanacht sa cheantar. Ní raibh sé ag iarraidh filleadh ar a bhaile dúchais mar gheall ar a thaithí roimhe seo. Bhí Eoin le bheith 18 bliain in 2016. Bhí imní ar an mbainisteoir cúraim shóisialta nach raibh socruithe iarchúraim déanta d’Eoin sa cheantar ina bhfuil sé faoi láthair, áit a raibh sé ag iarraidh fanacht. Chuir foireann Oibre Sóisialta Eoin in iúl go bhféadfadh siad oibrí agus clár iarchúraim a sholáthar sa cheantar ina raibh cónaí air roimhe seo, ach nach bhféadfadh siad amhlaidh a chur ar fáil sa cheantar nua. Dúirt an bainisteoir cúraim shóisialta go ndéanfadh easpa seirbhísí iarchúraim sa cheantar nua an-dochar d’Eoin agus bhí imní ann dá shábháilteacht dá mbeadh air filleadh ar a cheantar dúchais.

Cad a rinneamar

Rinneamar teagmháil le Tusla agus d’iarramar orthu cén leigheas a d'fhéadfadh a bheith ar fáil agus cén dóigh a ndéanfaí leasanna Eoin a chur san áireamh. Leagamar béim ar neasacht na n-ábhar imní agus mholamar réiteach áitiúil.

Toradh

Chuir Tusla in iúl dúinn gur ceapadh oibrí iarchúraim d’Eoin ina cheantar nua agus go bhfuil plean chun tascanna ullmhúcháin a dhéanamh leis an duine óg i bhfeidhm anois. De réir an Doiciméid Náisiúnta um Polasaí agus Nósanna Imeachta na Seirbhísí Iarchúraim 2011, tá sé i gceist go soláthródh an tseirbhís iarchúraim sa cheantar nua an t-oibrí le haghaidh comhairle agus treoir agus go soláthródh áit dúchais Eoin an tacaíocht lárnach airgeadais. Chuir an t-oibrí sóisialta na doiciméid riachtanacha uile a bhaineann le cúram Eoin i gcrích, lena n-áirítear a dréachtphlean iarchúraim, doiciméid a bhain le hullmhúchán maidir le cúram a fhágáil agus measúnú ar riachtanais. Dhearbhaigh an bainisteoir cúraim shóisialta don Oifig go raibh gach tacaíocht riachtanach curtha i bhfeidhm d’Eoin. Tar éis na céimeanna a rinne Tusla, na tuairimí dearfacha a chuir Eoin agus an gearánach in iúl, shocraíomar, ó tharla go raibh na páirtithe go léir sásta, nach raibh gá le tuilleadh scrúdaithe.

Tá Ann ag fáil an deontais iompair um riachtanais speisialta chun a chur ar a cumas freastal ar a scoil áitiúil. Ach nuair a d'aistrigh a teaghlach chuig teach nua ní raibh an scoil ina raibh sí ag freastal ar an scoil ba ghaire di. Diúltaíodh an t-iarratas ar dheontas chun a socrúchán scoile reatha a chothabháil mar gur mheas an Bord Achomhairc um Iompar Scoile (STAB) nárbh í sin an scoil ba ghaire dá teach nua. Ba Ghaelscoil í an scoil ba ghaire anois a bhí mí-oiriúnach di mar gheall ar a riachtanais speisialta agus freisin toisc nach bhfuil Ann in ann Gaeilge a labhairt.

Ina theannta sin, d'aistrigh a teaghlach chuig teach nua roimhe seo agus tacaíodh an t-iarratas ar iompar riachtanais speisialta ar an ócáid sin. Chuir STAB in iúl gur féidir iompar a chur i bhfeidhm ar bhonn lamháltais. Meastar go raibh sé seo mí-oiriúnach do Ann, áfach, mar gheall ar an easpa maoirseachta ar iompar den sórt sin.

Theastaigh ó Ann féin fanacht ina scoil reatha mar go raibh sí sásta inti agus go raibh dul chun cinn mór déanta aici go háirithe go sóisialta.

Scrúdú an OOL ar an ngearán:

Scrúdaíomar an gearán trí fhreagra a lorg ón Roinn Oideachais agus Scileanna maidir leis an gcás seo, lena n-áirítear réasúnaíocht an chinnidh agus ceistiú maidir le ceadú an deontais roimhe seo nuair a bhog an teaghlach chuig teach nua cheana.

Toradh

D'athbhreithnigh an Roinn Oideachais agus Scileanna an cás agus d'aimsigh sí go ndearnadh incháilitheacht Ann maidir le hiompar scoile a bhreithniú ar dtús faoi théarmaí na Scéime Iompair Scoile do Leanaí le Riachtanais Speisialta Oideachais agus faoi théarmaí na scéime sin ní raibh sí incháilithe d’iompar scoile

Mar sin féin, chinn an Roinn, ó tharla go raibh Ann ag freastal ar iar-bhunscoil, mheas siad gur chóir gur amhlaidh a bheadh na critéir a úsáidtear chun incháilitheacht maidir le hiompar scoile a chinneadh agus na critéir a úsáidtear chun incháilitheacht a chinneadh faoi Scéim Iompair Iar-bhunscoileanna na Roinne. Faoi théarmaí na scéime seo, tá leanaí incháilithe le haghaidh iompair scoile má chomhlíonann siad an critéar achair agus go mbíonn siad ag freastal ar an ionad oideachais is gaire. Is féidir le hionaid oideachais a bheith comhdhéanta de roinnt iar-bhunscoileanna.

Dá bhrí sin, bhí scoil Ann incháilithe agus mar nach raibh aon seirbhís iompair oiriúnach inti, tugadh an Deontas Iompair Speisialta dá tuismitheoir chun costas na socruithe príobháideacha iompair a mhaoiniú.

Dúirt an Roinn leis an OOL freisin go mbeidh na critéir incháilitheachta seo i bhfeidhm maidir le gach cás atá cosúil le cás Ann.

Bhí Seán ar thuras scoile nuair a ghlac leanbh eile grianghraf dó agus roinn é trí Aip de chuid na meáin shóisialta. Cuireadh trácht dímheasúil leis an ngrianghraf chomh maith.  Cé gur bhreathnaigh an scoil i ndiaidh an eachtra ag an am, rinne tuismitheoirí Sheán gearán linn nach raibh míniú leordhóthanach tugtha ag an scoil maidir le cén fáth nár cuireadh in iúl dóibh láithreach faoin eachtra.

Scrúdú an OOL ar an ngearán

Rinneamar scrúdú ar an ngearán trí fhreagra a lorg ó phríomhoide na scoile maidir leis an mhoill, ón mbord bainistíochta maidir leis na polasaithe a bhí ar fáil ag an am chun cleachtas a threorú i ndáil le fóin phóca a úsáid agus cibé an raibh aon fhoghlaim ann don bhord bainistíochta chun aon imeacht den sórt sin amach anseo a chur in iúl. Fuaireamar go raibh réasúnaíocht agus leithscéal curtha ar fáil ag an scoil do thuismitheoirí Sheán faoin mhoill. Cé nach bhfuaireamar aon fhoras drochriaracháin ag an scoil d'iarramar an raibh aon fhoghlaim ón eachtra chun ath-tharlú a chosc.

Toradh

  • D’athbhreithnigh an bord bainistíochta a pholasaí fón póca agus d'aontaigh sé athbhreithniú a dhéanamh air gach bliain.
  • D'eagraigh an scoil, le comhoibriú ón gComhairle Tuismitheoirí, léacht oscailte do thuismitheoirí maidir le sábháilteacht ar an idirlíon.
  • Bíonn foirmeacha comhaontaithe le síniú ag gach tuismitheoir anois ag admháil nach gceadaítear fón póca agus ceamaraí digiteacha ar thurais scoile.
  • Thug an bord bainistíochta nósanna imeachta nua isteach do mhúinteoirí atá i gceannas ar thurais scoile maidir le heachtraí den sórt sin a bhainistiú.

Housing

Fuaireamar gearáin maidir leis an achar ama a bhí ar cheithre theaghlach fanacht ar thithíocht shóisialta sa cheantar údarás áitiúil céanna. Rinneadh na gearáin thar ceann naonúr leanbh (bhí ceathrar leanbh ag teaghlach amháin, bhí triúr ag teaghlach eile agus leanbh amháin ag dhá theaghlach).

  • Bhain dhá ghearán go príomha le cinneadh an údaráis áitiúil iarratas an teaghlaigh a chur siar mar gheall ar iompar frithshóisialta tuismitheora.
  • Bhain dhá ghearán le leanaí faoi mhíchumas. Bhí teaghlach amháin ag fanacht le teach agus bhí an ceann eile ag fanacht le cóiriú lena dtithe.

Cad a rinneamar

Bhuaileamar leis an údarás áitiúil agus d'iarramar orthu an méid seo a leanas a mhíniú:

  • Conas a oibríonn sé a scéim leithdháilte agus conas a dtugtar tosaíocht d'iarratais;
  • Conas a dhéantar cinntí maidir le hiarratais a chur siar;
  • Conas a mheasann agus a fhreastalaíonn sé ar riachtanais na leanaí nuair a bhíonn cinntí maidir le leithdháileadh tithíochta á dhéanamh;
  • Conas a dhéantar cumarsáid le teaghlaigh.
Scéim leithdháilte agus tosaíocht

Dúirt an t-údarás áitiúil linn go bhfuil a scéim leithdhailte agus critéir tosaíochta leagtha amach san Acht Tithíochta, ina bhfuil easpa dídine ar an gcéad chatagóir. Má dhéantar teaghlaigh a rangú mar dhaoine gan dídean, ní fhaigheann siad tosaíocht bhreise má bhíonn míchumas ag leanbh. Dúirt an t-údarás áitiúil linn go raibh cóiríocht faighte ag ceann de na teaghlaigh le leanbh faoi mhíchumas, agus go raibh pleanáil maidir le cóirithe riachtanacha don teaghlach eile beagnach i gcrích.
Dúirt siad linn freisin go raibh ar na teaghlaigh fanacht chomh fada sin mar gheall gur dhiúltaigh tuismitheoirí na leanaí tairiscintí eile tithíochta.

Iarchur

Dúirt an t-údarás áitiúil linn go ndéanann baill foirne cinntí maidir le rioscaí iompar frithshóisialta nó ciontuithe na n-iarratasóirí bunaithe ar dhéine agus minicíocht an iompair roimhe seo. D'admhaigh an t-údarás áitiúil nach raibh úsáid óstán mar chóiríocht éigeandála do theaghlaigh le leanaí idéalach ach nach raibh aon aonad do dhaoine gan dídean ann nuair a smaoinítear ar riachtanais leanaí.

Dúirt an t-údarás áitiúil go ndéantar breithniú ar riachtanais leanaí ar bhonn cás ar chás ach nach bhfuil an gá hamhlaidh a dhéanamh soiléir sa reachtaíocht tithíochta. Thug an t-údarás áitiúil le fios go bhfuil sé ionadaithe ag an bhfoireann shóisearach ar an gCoiste um Sheirbhísí Leanaí agus Daoine Óga (CYPSC). Chuireamar in iúl gur fóraim úsáideacha iad na CYPSCanna inar féidir leis an údarás áitiúil agus na príomhpháirtithe leasmhara eile sa cheantar saincheisteanna leanaí a phlé.

Cumarsáid le teaghlaigh

Thug an t-údarás áitiúil le fios go mbíonn teagmháil aige leis na hiarratasóirí go rialta. Dúirt tuismitheoir linn áfach gur ghlaoigh an t-údarás áitiúil uirthi a rá go raibh a hiarratas ar chóirithe dá teach ceadaithe ach ní bhfuair sí aon rud i scríbhinn.

Toradh

Fulaingíonn leanaí ó theaghlaigh atá ag fanacht ar thithíocht shóisialta nó cóirithe míchumais cruachás nuair a bhíonn orthu fanacht i lóistín éigeandála míchuí ar feadh tréimhsí fada ama nó má bhíonn cónaí orthu I dteach nach bhfuil in oiriúint dá gcuid riachtanas. Sna cásanna sin, áfach, níor tharla na héifeachtaí díobhálacha sin díreach mar gheall ar ghníomhartha riaracháin an údaráis áitiúil. Dá bhrí sin, níor imscrúdaíomar na gearáin seo a thuilleadh.

Ach scríobhamar chuig an údarás áitiúil agus dúramar leis:
  • Treoir áitiúil a fhorbairt don fhoireann maidir le cinnteoireacht i ndáil le hiarchuir mura bhfuil treoir náisiúnta ann. Ba cheart coincheapa ar nós minicíocht agus déine an chiontaithe a shainmhíniú go soiléir ionas go mbeidh na cinntí comhsheasmhach.
  • Smaoinigh ar athruithe a dhéanamh ar roinnt cleachtas riaracháin nár theastaigh athrú reachtúil ina leith. Mar shampla, cumarsáid éifeachtach a dhéanamh le húsáideoirí seirbhíse agus leanúint le cumarsáid scríofa maidir le haon chinneadh tábhachtach.
  • A chinntiú go bhfuil ionadaíocht ag an CYPSC ag leibhéal cuí sinsearachta.

Ar deireadh, tá sé i gceist againn tabhairt faoi roinnt réimsí leis an Roinn Tithíochta, Pobail, Pleanála agus Rialtais Áitiúil nua agus béim a leagan ar an ngá atá ann freastal ar na gealltanais atá leagtha amach i Torthaí Níos Fearr Todhchaí Níos Fearr, an creat beartais náisiúnta do leanaí a d'fhoilsigh an Roinn Leanaí agus Gnóthaí Óige in 2014. Bhuaileamar le hionadaithe na Roinne freisin le linn comhairliúcháin ar Phlean Atógáil Éireann a dhéanann cur síos ar ár n-ábhair imní.

Bhí Simon, a bhfuil míchumas forchéimnitheach air, 10 mbliana d’aois nuair a rinne a mháthair gearán linn. Dúirt sí go raibh sí ar liosta tithíochta an údaráis áitiúil ar feadh thart ar seacht mbliana agus níor tugadh cóiríocht a bhí oiriúnach do riachtanais a mac di. Dúirt sí freisin, ó tharla nach é an Béarla a céad teanga, nár thug an t-údarás áitiúil faisnéis shoiléir ar an bpróiseas iarratais i leith tithíochta.

Cad a rinneamar

Rinneamar imscrúdú ar ghearán na máthar. Fuarthas amach le linn an imscrúdaithe:

  • Go ndearna an t-údarás áitiúil catagóiriú mícheart ar iarratas an teaghlaigh i dtéarmaí pointí leighis ar feadh seacht mbliana
  • Níor chur an próiseas pointí a dhámhadh ar chúiseanna leighis riocht Simon san áireamh go leordhóthanach;
  • Ní raibh maoirseacht leordhóthanach ar an bpróiseas catagóiriú leighis;
  • Ní dhearna an t-údarás áitiúil athbhreithniú leordhóthanach ar iarratas an teaghlaigh nuair a cuireadh tuairiscí gairmiúla / leighis isteach ar riocht agus ar riachtanais Simon;
  • Níor cuireadh iarratas an teaghlaigh agus riachtanais Simon san áireamh i gcruinnithe rialta idir an t-údarás áitiúil agus na Seirbhísí Teiripe Shaothair (OT) ar feadh seacht mbliana. Tharla sé sin toisc go raibh an teaghlach ina gcónaí i gceantar riaracháin amháin agus ag teacht ar sheirbhísí OT i gceantar eile;
  • Níor ghlac an t-údarás áitiúil céimeanna leordhóthanacha chun aghaidh a thabhairt ar shaincheisteanna cumarsáide toisc nach é an Béarla céad teanga na máthar.

Thángamar ar an gconclúid chomh maith go raibh drochthionchar ag na gníomhartha seo ar Simon toisc nár cuireadh a riocht san áireamh go hiomlán agus go raibh air a bheith ina chónaí i gcóiríocht mhí-oiriúnach le os cionn ocht mbliana. Rinneamar roinnt moltaí don údarás áitiúil aghaidh a thabhairt ar na saincheisteanna arna n-aithint thuas.

Toradh

Tairgeadh cóiríocht oiriúnaithe speisialta do theaghlach Simon fad a bhí ár n-imscrúdú ar siúl. Ghlac an Chomhairle tuilleadh oibre chun dul i ngleic le saincheisteanna breise a d'eascair maidir leis an maoin seo.

Rinne an t-údarás áitiúil athbhreithniú ar na cleachtais riaracháin maidir le pointí leighis a bhronnadh ar iarratasóirí tithíochta. Tabharfar aird fhoireann an údaráis áitiúil ar dhoiciméid tacaíochta maidir le hiarratasóirí tithíochta a bhfuil míchumas nó riachtanais leighis orthu agus d’fhéadfaí pointí breise a bhronnadh. Treoraíonn Seirbhísí OT cliaint ábhartha chuig an údarás áitiúil ionas go n-ardófar a gcuid riachtanas ag cruinnithe. Molann foireann na Comhairle d’iarratasóirí tithíochta freisin gur chóir dóibh iarraidh ar a bhfoireann leighis aird an údaráis áitiúil a thabhairt ar a gcuid riachtanas tithíochta ag cruinnithe.

D'aontaigh an Chomhairle, nuair is féidir, go soláthrófar aistritheoir / ateangaire do chruinnithe réamhphleanáilte le cliaint nach é an Béarla a gcéad teanga agus go soláthrófar litir leantach ina dteanga dúchais nuair is féidir.

Bhí máthair Sophie i dteagmháil linn mar go raibh imní uirthi faoin achar ama a bhí a teaghlach ar an liosta aistrithe do dhaoine atá ag lorg tithíochta tosaíochta ar chúinsí leighis mar gheall ar riachtanais tithíochta a hiníne Sophie. Dúirt sí linn:

  • Go bhfuil roinnt riochtaí sláinte ag cur as do Sophie, atá 10 mbliana d’aois, a mbíonn tionchar acu ar a soghluaisteacht.
  • Gur bronnadh aistriú tosaíochta ar an teaghlach ar chúiseanna leighis; níor tháinig aon athrú ar a seasamh ó Mheán Fómhair 2014 áfach.
  • Go raibh drochthionchar ag an iompar frithshóisialta sa cheantar ar an teaghlach agus go raibh imní agus eagla ar Sophie mar thoradh air sin.

Cad a rinneamar

Rinneamar teagmháil leis an údarás áitiúil chun seasamh reatha an teaghlaigh ar an liosta aistrithe a chinneadh. Dúirt an t-údarás áitiúil go raibh an teaghlach ar an tosaíocht is airde ar an liosta aistrithe le haghaidh bungaló 3 sheomra codlata nó teach le seomra codlata thíos staighre. Dúirt an t-údarás áitiúil, áfach, nach raibh aon mhaoin oiriúnach ar fáil nó ag teacht láithreach.

D'fhonn tionchar an mhoill ar shláinte agus folláine Sophie a laghdú, d'iarramar go ndéanfadh an t-údarás áitiúil breithniú ar cibé an bhféadfaí aistriú sealadach sábháilte a shocrú go dtí go bhféadfaí baile oiriúnach a aimsiú do Sophie.

Toradh

Laistigh de chúig seachtaine bhí baile sealadach aimsithe ag an údarás áitiúil. Ag deireadh mhí na Samhna 2016, bhog teaghlach Sophie isteach sa bhungaló 2 sheomra codlata sin, a bhí lonnaithe ina rogha ceantar agus gar do theaghlach leathnaithe agus do scoil Sophie. Dhearbhaigh an t-údarás áitiúil go bhfuil teach buan 3 sheomra codlata oiriúnaithe go speisialta aimsithe acu sa cheantar céanna agus beidh sé réidh ionas go mbeidh an teaghlach in ann bogadh isteach ann in 2017.

Rinne teaghlach gearán thar ceann a n-iníon, Sarah, seacht mbliana d'aois. Tá hidriceifileas agus riachtanais leighis eile ag Sarah. Bhí an teaghlach gan nuair a díoladh an chóiríocht phríobháideach a bhí ar cíos acu. Chuir siad in iúl don údarás áitiúil go raibh easpa dídine i ndán dóibh agus dúradh leo nach mbeadh aon seirbhís do dhaoine gan dídean ar fáil dóibh go dtí go raibh siad gan dídean. Tugadh comhairle dóibh áfach maidir leis na tacaíochtaí a bhí ar fáil maidir le hiarracht a dhéanamh a dtionóntacht a choinneáil. Ós rud é nach raibh siad in ann fanacht sa teach a bhí ar cíos acu agus nach raibh siad in ann rogha eile inacmhainne a aimsiú, bhí an teaghlach ina gcónaí in óstáin ar feadh roinnt míonna agus chaith siad oícheanta ina gcarr nuair nach raibh cóiríocht in óstáin ar fáil.

Cad a rinneamar

Rinneamar teagmháil leis na húdaráis áitiúla lena mbaineann chun a bhfreagra a lorg agus fiosrú a dhéanamh maidir leis an méid a d'fhéadfadh a bheith ar fáil do na teaghlaigh seo i bhfianaise riachtanais Sarah. I gcás Sarah, bhí imní orainn faoin méid ama a bhí leanbh a bhí ar an liosta tosaíochta leighis agus ar an liosta feithimh do dhaoine gan dídean ag caitheamh in óstáin. Bhí imní orainn faoin tionchar a bhí aige sin ar a sláinte, ar a rochtain ar sheirbhísí agus ar oideachas. Bhí imní orainn freisin faoin gcaoi a raibh an cás á riar ag an údarás áitiúil.

Toradh

Le linn ár scrúdaithe ar chás Sarah, tairgeadh maoin oiriúnach do theaghlach Sarah agus ghlac an teaghlach léi. Chuireamar críoch lenár rannpháirtíocht sa chás ar an mbonn go raibh réiteach faighte ar an ngearán.

Fuair an OOL gearán ó mháthair thar ceann a cuid leanaí. Míníodh gur cuireadh iallach ar an teaghlach a mbaile a fhágáil mar gheall ar iompar frithshóisialta tromchúiseach ina ndearnadh ionsaí ar an máthair, ionsaí a chonaic na leanaí.

Ina dhiaidh sin, chuir an Chomhairle an teaghlach in óstán agus tugadh tosaíocht don teaghlach faoin Scéim Foras Sóisialta Eisceachtúil. Le linn na tréimhse sin briseadh isteach sa teach, rinneadh damáiste de agus cailleadh cuid mhaith d’earraí an teaghlaigh mar gheall ar loitiméireacht agus goid.

Tar éis ceithre mhí a chaitheamh in óstáin chuir an Chomhairle in iúl don teaghlach go raibh an teach á athchóiriú agus go rabhthas ag súil go mbogfaidís ar ais isteach ann. Níor bhraith an teaghlach go mbeadh sé seo indéanta mar gheall ar bhagairtí leanúnacha a bhí siad ag fáil ó dhaoine sa cheantar. Thuig siad dá mba rud é go raibh siad chun stop a chur leis an aistriú ar ais go raibh an Chomhairle ag iarraidh litir ón nGarda Síochána a rá go raibh saol an teaghlaigh i mbaol. Cé go soláthraíodh litir ón nGarda Síochána níor luadh inti go raibh saol an teaghlaigh i mbaol. Theastaigh ón máthair achomharc a dhéanamh ar chinneadh na Comhairle ach dúirt sí nach raibh sé soiléir conas a bhféadfaí é sin a dhéanamh. Bhí an teaghlach mífhoighneach leis an gcumarsáid leis an gComhairle le linn na tréimhse sin.

Mhothaigh an teaghlach freisin go raibh tionchar diúltach ag an tréimhse a chaith siad in óstáin ar an teaghlach, lena n-áirítear freastal scoile agus gníomhaíochtaí seach-churaclaim na leanaí, rud nach bhféadfadh siad leanúint ar aghaidh leis. Ina theannta sin, dúradh go gcaithfeadh madra na leanaí a thabhairt suas. Agus gearán á dhéanamh aici leis an OOL lorg an máthair moill ar an aistriú chuig an teach a bhí beartaithe chomh maith le réiteach tithíochta fadtéarmach.

Toradh

Tar éis réamh-scrúdú ag an OOL, d'aontaigh an Chomhairle ar dtús moill a chur ar an aistriú a bhí beartaithe ar ais go dtí an teach inar fhulaing an teaghlach an t-iompar frithshóisialta. Ina dhiaidh sin, cheadaigh an Chomhairle maoin don teaghlach agus ina dhiaidh sin arís thug sí na heochracha dóibh. Bhí an-áthas ar an teaghlach leis an toradh agus mhothaigh siad go mbeadh siad sábháilte agus slán sa cheantar ar bhog siad chuige

Tusla

Bhí Jack ina dhéagóir agus tugadh isteach é faoi chúram Tulsa agus cuireadh i gcóiríocht éigeandála é mar nach raibh aon socrúchán eile ann dó. Cuireadh in iúl dó, de bharr a aois nuair a ghlacadh faoi chúram é, nach bhfaigheadh ​​sé seirbhísí iarchúraim nuair a shroich sé 18 mbliana d'aois.

Dúirt Jack linn, mar thoradh ar a bheith ina chónaí i seirbhísí do dhaoine gan dídean, nach raibh aon áit le dul aige nó aon áit aige le bheith i rith an lae. Bhí sé míshásta nach raibh teacht aige ar a leaba ach amháin ag amanna áirithe agus mar thoradh air sin roghnaigh sé oíche a chaitheamh ag dul timpeall lár na cathrach seachas fanacht sa chóiríocht éigeandála.

Scrúdú an OOL ar an ngearán

Mar fhreagra ar ár réamh-scrúdú, dúirt Tusla gur aimsíodh socrúchán cónaithe ach go raibh moill i gceist Jack a bhogadh isteach mar gheall ar imní faoi iompar daoine óga ag an ionad sin. Bhí aiféala ann nach bhfuarthas socrúchán eile níos tapúla agus d'aithin Tusla na 'teorainneacha' a bhaineann le socrúchán i lóistín éigeandála.

Dúirt Tusla freisin go raibh go leor oibre déanta agus tacaíocht tugtha don duine óg ach nach raibh an duine óg páirteach i gcónaí.

Toradh

Le linn ár réamhscrúdaithe ar an ngearán, aimsíodh socrúchán oiriúnach agus aistríodh an duine óg as cóiríocht éigeandála ina dhiaidh sin. Mhínigh an roinn oibre sóisialta go raibh an duine óg neamh-incháilithe do Sheirbhísí Iar-Chúraim faoi Bheartas Náisiúnta Fágála agus Iar-Chúraim TUSLA, toisc go n-éilítear ar dhaoine óga a bheith faoi chúram ar feadh 12 mhí as a chéile roimh a 18ú lá breithe. Sa chás seo, áfach, d'iarr an roinn oibre sóisialta go bhfágfaí an critéar cáilitheach seo a chur ar leataobh agus tacaíochtaí a sholáthar dó mar dhuine fásta óg. Tá sé ar intinn ag an Oifig a himní maidir leis an gcritéar cáilitheach seo a ardú níos ginearálta laistigh dár sainchúram níos leithne maidir le saincheisteanna beartais.

Dlí agus Cirt

Bhí Jack ina dhéagóir agus tugadh isteach é faoi chúram Tulsa agus cuireadh i gcóiríocht éigeandála é mar nach raibh aon socrúchán eile ann dó. Cuireadh in iúl dó, de bharr a aois nuair a ghlacadh faoi chúram é, nach bhfaigheadh ​​sé seirbhísí iarchúraim nuair a shroich sé 18 mbliana d'aois.

Dúirt Jack linn, mar thoradh ar a bheith ina chónaí i seirbhísí do dhaoine gan dídean, nach raibh aon áit le dul aige nó aon áit aige le bheith i rith an lae. Bhí sé míshásta nach raibh teacht aige ar a leaba ach amháin ag amanna áirithe agus mar thoradh air sin roghnaigh sé oíche a chaitheamh ag dul timpeall lár na cathrach seachas fanacht sa chóiríocht éigeandála.

Scrúdú an OOL ar an ngearán

Mar fhreagra ar ár réamh-scrúdú, dúirt Tusla gur aimsíodh socrúchán cónaithe ach go raibh moill i gceist Jack a bhogadh isteach mar gheall ar imní faoi iompar daoine óga ag an ionad sin. Bhí aiféala ann nach bhfuarthas socrúchán eile níos tapúla agus d'aithin Tusla na 'teorainneacha' a bhaineann le socrúchán i lóistín éigeandála.

Dúirt Tusla freisin go raibh go leor oibre déanta agus tacaíocht tugtha don duine óg ach nach raibh an duine óg páirteach i gcónaí.

Toradh

Le linn ár réamhscrúdaithe ar an ngearán, aimsíodh socrúchán oiriúnach agus aistríodh an duine óg as cóiríocht éigeandála ina dhiaidh sin. Mhínigh an roinn oibre sóisialta go raibh an duine óg neamh-incháilithe do Sheirbhísí Iar-Chúraim faoi Bheartas Náisiúnta Fágála agus Iar-Chúraim TUSLA, toisc go n-éilítear ar dhaoine óga a bheith faoi chúram ar feadh 12 mhí as a chéile roimh a 18ú lá breithe. Sa chás seo, áfach, d'iarr an roinn oibre sóisialta go bhfágfaí an critéar cáilitheach seo a chur ar leataobh agus tacaíochtaí a sholáthar dó mar dhuine fásta óg. Tá sé ar intinn ag an Oifig a himní maidir leis an gcritéar cáilitheach seo a ardú níos ginearálta laistigh dár sainchúram níos leithne maidir le saincheisteanna beartais.